فسيل چيست؟
آثار و بقاياي گياهان و جانوراني كه در دروه هاي گذشته زمين زندگي مي كردند.

جانداراني بيشتر به فسيل تبديل مي شوند كه : 1- داراي اسكلت سخت داخلي باشند 2- پوسته مقاوم خارجي داشته باشند.

در بعضي شرايط يك جاندار به طور كامل به فسيل تبديل مي شود.

وقتي جاندار به طور ناگهاني در يك محيط قرار بگيرد كه عوامل مخرب و تجزيه كننده به آن دست رسي نداشته باشند فسيل كامل از آن باقي مي ماند.
مثال: قرار گرفتن حشره در شيره هاي گياهي - فيل هاي ماموت در يخچال هاي قطبي

بسياري از عوامل موجب تجزيه بدن جاندار و مانع تشكيل فسيل مي شوند. مانند اكسيژن هوا  ، گرما ، باكتري ها و....

به دو دليل از همه ي جانداران گذشته فسيل تشكيل نشده است : 1- نداشتن قسمت هاي سخت مانند اسكلت در بدن 2- قرار نگرفتن در جاي مناسب و دور از دسترس عوامل تجزيه كننده

مكان هاي تشكيل فسيل
الف: مناطق آبي (درياها - درياجه ها - و ..... )
بهترين منطقه براي تشكيل فسيل محيط هاي كم عمق است زيرا در اين مناطق جانداران آبزي و زيادي زندگي مي كنند و عمل رسوبگذاري شديد است.

ب )مناطق خشكي مناسب براي فسيل شدن : 1- مدفون شدن جانداران به وسيله طوفان شن و ماسه 2- قرار گرفتن جانداران در قير و آسفالت 3- قرار گرفتن جانداران در غار و يخچال  4- گرفتار شدن در بين خاكستر هاي آتشفشاني

استفاده از فسيل ها :  1- توليد انرژي  ( استفاده از سوخت هاي فسيلي ) 2- تعيين محل برخي از مواد معدني در زمين 3- تشخيص آب و هواي گذشته 4- بدست آوردن اطلاعات درباره خشكي ها ، درياها و بيابان هاو... 5- آگاهي از تغيير و تحولات جانداران در گذشته هاي بسيار دور

تغيير گونه هاي جانداران:
در مورد بروز تغيير در جانداران فرضيه هاي متعددي وجود دارد اگر چه اين فرضيه ها قابل آزمايش نيستند اما با دلايل و شواهد مي توان آنها را قبول يا رد كرد.

1- نظريه لامارك:
استعمال يا عدم استعمال از يك اندام موجب بروز تغيير در جاندار مي شود اندامي كه زياد مورد استفاده قرار بگيرد قوي تر مي شود و اندامي كه كار نكند رشد زيادي ندارد.

مثلا زرافه برای خوردن برگ درختان ناچار گردن خود را بالا کشانده در نتیجه گردن آن نسل به نسل درازتر شده است.

 2-نظريه داروين:
طبيعت در محيط افراد سازگارتر را انتخاب مي كند و آنهايي كه براي زندگي در يك محيط مناسب نيستند از بين مي روند. (انتخاب طبيعي )
مثال: زرافه ها داراي اندازه هاي متفاوتي بوده اند. آنهايي كه قد بلند داشته دسترسي به غذا داشته و زنده مانده اند اما زرافه هاي كوتاه قد بر اثر كمبود غذا از بين رفته اند.

فكر انتخاب طبيعي چگونه در ذهن داروين ريشه گرفت؟
او مشاهده كرد كه تعداد اولاد جانداران از والدين بيشتر است اما جمعيت انواع گونه ها هميشه ثابت است.

داروين از فرضيه خود  سه نتيجه گرفت:

1- در يك محيط خاص فقط تعداد معيني از جانداران مي توانند زندگي كنند.
2- بين افراد يك نوع تفاوت فردي وجود دارد همه از نظر سازگاري مشابه نيستند.
3- افرادي كه سازگاري بيش تري دارند از شانس بيش تري براي زنده ماندن برخوردار هستند.

جهش:
به صفاتي كه به طور ناگهاني در يك فرد ظاهر مي شوند و قابل ارثي شدن هستند جهش مي گويند.

نظريه دووريس در مورد جهش:
او جهش را عامل ايجاد كننده صفات ثانويه در جانداران دانست.

چگونگي بروز جهش:

جهش بر اثر تغيير مولكول هاي DNA كه ماده اصلي كروموزوم است بوجود مي آيد اين ماده بسيار با ثبات است و كمتر دچار تغيير مي شود به همين دليل طي ميليون ها سال انواع گونه جانداران بدون تغيير باقي مانده اند.

عوامل مؤثر در جهش : مواد راديو اكتيو  ، مواد شيميايي ، مواد دارويي

فصل چهارم :‌زمين ساخت ورقه اي

در سال 1912 ميلادي دانشمند آلماني بنام وگنر اظهار داشت كه حدود 200 ميليون سال پيش تمام خشكي ها به هم متصل و يك تكه بوده اند اين خشكي رفته رفته به دو قسمت تقسيم شده و پس از آن هر قسمت نيز قطعه قطعه شده و قاره هاي امروزي را بوجود آمده اند سپس وگنر نظريه زمين ساخت ورقه اي را مطرح كرد.

نظريه زمين ساخت ورقه اي:
بر اساس اين نظريه سنگ كره زمين يك تكه نيست بلكه از تعدادي ورقه هاي بزرگ و كوچك تشكيل شده است.

دلايل وگنر براي اثبات نظريه خود ( جابجايي قاره ها ) 1- تشابه برخي سنگ هاي قاره ها با هم 2- تشابه شكل كناره هاي دو قاره با هم 3- وجود فسيل هاي مشابه در دو قاره

دما و فشار بسيار زياد در زير سنگ كره موجب شكل پذيري و خمير مانند بودن نرم كره مي شود . چون قسمت زيرين دما بيشتر از قسمت بالايي بخش خميري شكل است اين اختلاف دما باعث تغيير چگالي مواد شده و سبب جابه جايي ماده خميري شكل مي شود.
 وقتي مواد نرم كره به آرامي بالا بيايند و به طرفين كشيده شوند ورقه ها روي هم مي خزند.

حركت ورقه ها در مجاورهم به سه صورت ممكن است باشد :
1- دو ورقه از هم دور مي شوند.

2- دو ورقه به هم برخورد كرده و نزديك مي شوند.

3- دو ورقه در كنار هم مي لغزند.

پديده هاي حاصل از حركت ورقه ها:
1- ورقه هاي دور شونده:

بيش تر محل ورقه هاي دور شونده در ميان اقيانوس ها قرار دارند در اين مناطق مواد مذاب از بين دو ورقه خارج شده و بين دو ورقه سخت مي شود و پوسته جديد حاصل مي گردد.

به همين دليل هر ساله چندين سانتي متر بر وسعت اقيانوس ها افزوده مي شود.

پديده هاي حاصل از دور شدن ورقه ها : 1- رشته كوه در ميان اقيانوس 2- آتشفشان 3- زلزله

2- ورقه ها هاي نزديك شونده:
چون ورقه هاي نزديك شونده خصوصيات فيزيكي و شيميايي مختلفي دارند پديده هاي حاصل به يكي از صورت هاي زير مي باشد.
الف: برخورد ورقه اقيانوسي با قاره اي:
چون ورقه هاي اقيانوسي نسبت به ورقه هاي قاره اي سنگين تر مي باشند به زير ورقه هاي قاره اي كشيده مي شوند و باعث ايجاد گودال اقيانوسي- كوه هاي آتش فشان و زلزله مي شوند.

ب )برخورد دو ورقه اقيانوسي:
يك ورقه به زير ورقه ديگر فرو مي رود و با خم شدن لبه ورقه ها گودال عميق اقيانوسي ايجاد مي شود. ورقه فرو رونده ذوب شده و مواد مذاب از بستر دريا خارج مي گردند و بر اثر آتش فشان جزايري سر از آب بيرون آورده و جزاير قوسي توليد مي گردند.

پديده هاي حاصل از برخورد دو ورقه اقيانوسي : 1- گودال اقيانوسي 2- جزاير قوسي 3- آتشفشان 4- زلزله

ج: برخورد دو ورقه قاره اي
هيچ كدام از ورقه ها زير ديگري فرو نمي رود چون جرم هر دو مساوي است بر اثر چنين برخوردي كوه و زلزله شديد ايجاد مي شود.

3- ورقه ها در كنار هم مي خزند
در اين محل ها نه پوسته جديد توليد مي شود و نه ورقه اي تخريب مي شود بلكه فقط ورقه ها كنار هم حركت مي كنند در اين صورت زلزله هاي شديد ايجاد مي گردد.

فصل پنجم : فراتر از زمين

منظومه شمسي:
به خورشيد و نه سياره اي كه به دور آن مي چرخند منظومه شمسي گويند.

منظومه شمسي چگونه تشكيل شده است؟
در حدود 5 ميليارد سال پيش توده عظيم ابر مانندي تحت تاثير نيروي گرانش شروع به چرخيدن و متراكم شدن كرد و پس از مدتي در وسط آن خورشيد تشكيل شد و موادسنگين تر در اطراف سيارات را بوجود آورد.

تقسيم بندي سيارات منطومه شمسي :

نكته: حركت سيارات به دور خورشيد بر خلاف جهت حركت عقربه ساعت است فقط دو سياره زهره و پلوتون برخلاف بقيه سيارات از شرق به غرب مي چرخند.

خورشيد:
ستاره اي است كه 73 درصد حجم آن هيدروژن 25 درصد هليم و بقيه از گازهاي ديگر دماي مركز خورشيد حدود 15 ميليون درجه و چگالي آن 160 برابر چگالي آب است.

منشا گرماي خورشيد انرژي هسته اي كه از تبديل اتم هاي هيدروژن به هليم آزاد مي گردد.
لكه هاي خورشيدي: در سطح خورشيد قسمت هاي تيره و سردتري وجود دارد به نام لكه هاي خورشيدي كه دوام آن ها بين چند روز تا چند ماه است.

اجزاء ديگر منظومه شمسي:
الف: سيارك ها

اجرام آسماني هستند كه دانشمندان معتقدند از متلاشي شدن سياره اي كه بين مريخ و مشتري بوده ايجاد شده اند بزرگي آن ها از يك متر تا چند كيلومتر است. محل قرار گرفتن آن ها بين مريخ و مشتري است .

ب: شهاب

تكه هايي از سيارك ها كه بر اثر برخورد به جو زمين و اصطكاك بين آن ها شعله ور مي شوند.

ج: شهاب سنگ

تكه سيارك هايي كه از جو زمين عبور كرده و قبل از سوختن به زمين مي رسند.

د: دنباله داره

اين اجرام از جنس غبار و يخ هستند تا حدودي به گلوله برف گل آلود شباهت دارند وقتي دنباله دارها به خورشيد نزديك مي شوند يخ آن به بخار تبديل شده و دم درازي به طول هزاران كيلومتر مخالف جهت خورشيد توليد مي كند.

ه: قمرها

اجزاء ديگر منظومه شمسي هستند كه به دور سيارات مي چرخند به جزء عطارد و زهره بقيه سيارات داراي قمر هستند.

كره ماه(قمر زمين)
تنها قمر زمين و يكي از بزرگترين قمرها است قطر آن قطر زمين است  . مدار ماه و زمين در حركت به درو خورشيد در يك صفحه قرار ندارند و ميان آن دو زاويه اي معادل 5 درجه وجود دارد اين واقعيت از نظر پيش بيني زمان وقوع خسوف و كسوف اهميت دارد.

ستارگان

اختر شناسان به كمك تلسكوپ و ابزارهاي علمي مختلف اطلاعات زيادي را درباره ستارگان دريافت كرده اند.
الف: نور

اندازه و فاصله يك ستاره از زمين بر مقدار نور آن تاثير دارد مثلا اگر ستاره اي پر نور باشد معنايش آن است كه ستاره يا بزرگتر و يا فاصله كمي از زمين دارد و جرم آن نيز زياد است.

ب: دما

ستاره ها از دور به صورت يك نقطه نوراني ديده مي شوند كه معمولا به رنگ آبي – قرمز و زرد ديده مي شوند.
اخترشناسان از روي رنگ نور آن ها مي توانند دماي آن ها را حدس بزنند مثلا:
ستاره زرد رنگ نسبتا داغ محسوب مي شود و دماي آن حدود 6000 درجه است
ستاره قرمز رنگ سردتر است و دماي آن حدود 3000 درجه است
ستاره آبي رنگ بسيار داغ است و دماي آن حدود 20 تا 35 هزار درجه است

ج: تركيب

به وسيله تجزيه نور اطلاعاتي درباره تركيب آن حاصل مي شود براي اين كا

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: